Przedszkole
z Oddziałami Integracyjnymi nr 102

ŚWIATOWY DZIEŃ ŚWIADOMOŚCI AUTYZMU

2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 roku. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie.

W Światowym Dniu Świadomości Autyzmu wiele budynków zostanie podświetlonych na niebiesko i różowo. To wyraz solidarności z osobami z autyzmem i ich rodzinami. Kolory te symbolizują fakt, że autyzm dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet.  

Czym jest AUTYZM?

Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym o podłożu genetycznym. Wpływa całościowo na rozwój i funkcjonowanie danej osoby.  Nie ma jednego wzorca poziomu funkcjonowania osób z autyzmem. Z tego względu mówimy o spektrum autyzmu. Określenie „spektrum autyzmu” ma na celu zwrócenie uwagi na to, jak różnorodne są osoby z autyzmem i w jak różny sposób zaburzenie to może wpływać na ich życie. W spektrum znajdują się zarówno osoby niemówiące werbalnie, mające poważne problemy w zakresie samodzielności i funkcjonujące na poziomie niepełnosprawności intelektualnej, jak również osoby sprawnie porozumiewające się mową i realizujące się w życiu zawodowym. Każda osoba w spektrum autyzmu ma nieco inne nasilenie  i nieco inny profil objawów. Dla skrótowego określenia spektrum autyzmu używa się najczęściej angielskiego ASD (Autism Spectrum Disorder). Odpowiednikiem w języku polskim jest określenie: całościowe zaburzenia rozwojowe (CZR).

Pierwsze symptomy autyzmu pojawiają się bardzo wcześnie, często już u kilkunastomiesięcznych niemowląt.

Objawy spektrum autyzmu:

Obecnie objawy autyzmu dzieli się na trzy następujące kategorie:

- zaburzenia w funkcjonowaniu społecznym,

- zaburzenia w komunikacji werbalnej i niewerbalnej,

- sztywność w zachowaniu, zainteresowaniach i wzorcach aktywności.

Według ICD – 11 podstawą diagnozy nie jest triada zachowań autystycznych, a tylko 2 główne grupy objawów zaburzeń ze spektrum autyzmu – diada:

- deficyty w zdolności nawiązywania i podtrzymywania interakcji społecznych i komunikacji społecznej;

- skłonność do ograniczonych, powtarzalnych i nieelastycznych wzorców zachowań, zainteresowań lub czynności, które są wyraźnie nietypowe lub nadmierne dla danej osoby.

Wiele dzieci autystycznych ma trudności z nawiązywaniem kontaktu wzrokowego, inicjowaniem i podtrzymywaniem rozmowy. Rodzice określają ich wzrok jako nieobecny, "patrzą jakby przez nas, a na nas nie patrzą". Jeśli dzieci mówią, to często ich mowa ma charakter echolalii, powtarzania. Dodatkowo obserwuje się u nich także zaburzenia zachowania – liczne stereotypie takie jak np. trzepotanie dłońmi, sztywne przywiązanie do pewnych rytuałów. 

Zachowania niepokojące u  małego  dziecka:

Dziecko:

• nie utrzymuje kontaktu wzrokowego;
• rzadko się uśmiecha do innych, a ekspresja jego twarzy jest uboga;
• ignoruje innych ludzi bądź nietypowo reaguje na ich obecność;
• nie interesuje się zabawami z udziałem innych osób;
• ma słabe zdolności naśladowania;
• nietypowo reaguje na kontakt fizyczny z inną osobą;
• nie zwraca uwagi na to, co kto chce mu pokazać, a także nie pokazuje innym rzeczy, które je zainteresowały;
• nie mówi lub mówi bardzo słabo;
• nie próbuje gestem wyrazić tego, czego nie umie powiedzieć;
• przejawia stereotypie (np kołysze się, trzepocze dłońmi), przybiera niezwykłe pozy;
• w sposób nietypowy przywiązuje się do pewnych, niezwykłych przedmiotów (np. do rękawiczki, klocka);
• nietypowo reaguje na dźwięki (czasem wydaje się głuche);
• przejawia brak wrażliwości na ból, zimno lub gorąco;
• jest nadwrażliwe na smaki;
• ma niezwykłe zainteresowania wzrokowe (np. lubi godzinami patrzeć na kręcące się obiekty);
• bawi się zawsze w jednakowy, schematyczny sposób.

W przypadku podejrzenia autyzmu lub innych całościowych zaburzeń rozwojowych należy jak najszybciej zgłosić się do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w celu rozpoczęcia procesu diagnozy. Wczesna diagnoza i działanie ukierunkowane na wszechstronny rozwój są niezbędne dla poprawy funkcjonowania dziecka.

Warto wiedzieć:

• najbliższa Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna Nr 9 znajduje się przy ulicy Radomskiej 13/21, tel: 22 822 28 87;
• "Życie jest fajne"- tak nazywa się kawiarnia przy ulicy Grójeckiej 68, w której pracują dorosłe osoby z autyzmem, między innymi absolwenci naszego przedszkola :)
• Fundacja Synapsis- jest najbardziej znaną fundacją zajmującą się diagnozą, terapią i propagowaniem wiedzy nt. autyzmu w Polsce. Mieści się przy ulicy Ondraszka 3 w Warszawie. Warto także zajrzeć na ich stronę internetową: https://synapsis.org.pl
• symbole spektrum autyzmu: niebieski kolor, puzzel. Obecnie częściej mówi się o kolorze niebieskim i różowym oraz tęczowym lub złotym znaku nieskończoności. Kolor złoty w symbolice autyzmu jest związany z tym, że złoto, jako pierwiastek, jest oznaczane symbolem Au (początek słowa autyzm).

Marta Klarzak

pedagog specjalny

• Kupuj mniej- wybieraj tylko potrzebne towary.
• Jeśli dziecko nie bawi się już wybranymi zabawkami, nie wyrzucaj ich, ale wspólnie z dzieckiem ustal, komu możecie je oddać.
• Unikaj plastiku, który niestety nie rozkłada się w sposób naturalny i pozostaje w wodzie w postaci mikrowłókien/ mikrocząstek plastiku. Torebka plastikowa rozkłada się około 450 lat.

• Ekolodzy zwracają uwagę, że ciała wszystkich morskich zwierząt zawierają dziś plastik. Butelkę plastikową z powodzeniem można zastąpić butelką szklaną lub ze stali nierdzewnej.

• Wybierz rower lub hulajnogę zamiast samochodu.
• Szanuj wodę.
• Segreguj śmieci. Warto wybierać biodegradowalne worki na śmieci.
• Pobudź wyobraźnię- wszystko można wykorzystać w inny, kreatywny sposób np. opakowania po jogurtach to wspaniałe foremki, a z tutek po ręcznikach powstają świetne rakiety
• Korzystaj z oczyszczaczy powietrza, masek antysmogowych. Zadbaj, by w mieszkaniu było dużo roślin.